Nghiên cứu áp dụng DAS 28 - CRP trong xác định mức độ hoạt động bệnh viêm khớp dạng thấp

About this capture

Alexa Crawls

Viêm khớp dạng thấp (VKDT) là một trong các bệnh hay gặp nhất trong các bệnh lý xương khớp với tổn thương cơ bản là tình trạng viêm không đặc hiệu mạn tính màng hoạt dịch của các khớp. VKDT là một bệnh tự miễn dịch [3], diễn biến mạn tính xen kẽ các giai đoạn tiến triển cấp tính. Trong các giai đoạn tiến triển cấp tính bệnh nhân thường sưng đau nhiều khớp, hạn chế vận động dẫn tới hậu quả là dính và biến dạng khớp [2]. Việc xác định giai đoạn tiến triển hay mức độ hoạt động bệnh có ý nghĩa rất quan trọng giúp cho thầy thuốc có kế hoạch điều trị chỉ định phương pháp điều trị nhằm kiểm soát kịp thời giai đoạn tiến triển tránh để lại hậu quả tổn thương xương khớp và tàn phế cho người bệnh [1].
Từ năm 1983 thang điểm đánh giá mức độ hoạt động bệnh (Disease Acivity Score – DAS) đã được biết đến trong một thử nghiệm lâm sàng của Van Riel [9]. Đến năm 1990 đã có nhiều nghiên cứu xây dựng công thức toán học để xác định mức độ hoạt động bệnh DAS dựa trên các biến số: thời gian cứng khớp buổi sáng, số khớp sưng, số khớp đau, xác định mức độ đau theo thang điểm VAS (Visual Analogue Scale – VAS) [34].
Năm 1995, Hội thấp khớp học Châu Âu (EULAR) và Hội thấp khớp học Mỹ (ACR) đã thành lập và áp dụng công thức xác định mức DAS 28 trong đó sử dụng 28 khớp, thang điểm VAS và tốc độ lắng máu giờ đầu. Tuy nhiên tốc độ lắng máu giờ đầu mặc dù là một chỉ số phản ứng mức độ viêm của bệnh nhưng chỉ số này còn bị ảnh hưởng bởi các yêú tố khác như tuổi, giới, tình trạng thiếu máu hoặc nồng độ protein huyết tương, và thay đổi giá trị của tốc độ máu lắng giờ đầu (TĐLM) thường chậm hơn so với tiến triến lâm sàng của bệnh VKDT [56].
Năm 2008 nhiều tác giả trên thế giới đã dần áp dụng nồng độ protein C phản ứng (C reactive protein – CRP) trong huyết thanh bệnh nhân VKDT làm biến số thay thế tốc độ lắng máu giờ đầu và đã được ACR công nhận vì CRP
là một trong những yếu tố của pha viêm cấp tính, hơn nữa xác định nồng độ CRP là một trong những xét nghiệm thường xuyên được sử dụng trong thực hành lâm sàng và được làm cấp, cho kết quả nhanh trong khi xét nghiệm TĐLM thì không có ưu điểm này. Mặt khác nồng độ CRP huyết thanh nhạy cảm hơn với những thay đổi ngắn hạn trong giai đoạn tiến triển của bệnh hơn là tốc độ lắng máu [9]. Từ đó DAS 28 – CRP không những được áp dụng để đánh giá mức độ hoạt động của bệnh VKDT mà còn được áp dụng để đánh giá mức độ cải    thiện    của    hoạt    đông    bệnh    trước    và sau    điều    trị    VKDT.    Rất
nhiều kết quả nghiên cứu lâm sàng đặc biệt là các thử nghiệm sử dụng các thuốc sinh học các tác giả đều thấy rằng chỉ số DAS 28 – CRP có giá trị và tiện lợi trên thực hành lâm sàng hơn so với DAS 28 – TĐLM [36].
Tại Việt Nam, một số tác giả như Lê Thị Hải Hà (2006), Nguyễn Thị Thanh Mai (2006), Lê Thị Liễu (2008), Bùi Việt Quý (2009) đã áp dụng DAS 28 – TĐLM để xác định mức độ hoạt động bệnh, nhưng chưa có nghiên cứu nào áp dụng chỉ số DAS 28 – CRP vào xác định mức độ hoạt động cũng như theo dõi đáp ứng điều trị bệnh VKDT. Vì vậy, chúng tôi tiến hành đề tài: “Nghiên cứu áp dụng DAS 28 – CRP trong xác định mức độ hoạt động bệnh viêm khớp dạng thấp” nhằm 2 mục tiêu:
1.    Áp dụng chỉ số DAS 28 – CRP vào xác định mức độ hoạt động bệnh viêm khớp dạng thấp.
2.    Bước đầu xác định giá trị chỉ số DAS 28 – CRP so với DAS 28 –
TĐLM và một số chỉ số đánh giá khác theo tiêu chuẩn EULAR 2000.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ    1
Chương 1: TỔNG QUAN    15
1.1.    ĐẠI CƯƠNG BỆNH VIÊM KHỚP DẠNG THẤP    15
1.1.1.    Lịch sử nghiên cứu    15
1.1.2.    Dịch tễ học    15
1.1.3.    Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh của bệnh VKDT    16
1.1.4.    Triệu chứng lâm sàng    17
1.1.5.    Các triệu chứng cận lâm sàng    20
1.1.6.    Chẩn đoán bệnh viêm khớp dạng thấp    24
1.2.    ĐIỀU TRỊ VIÊM KHỚP DẠNG THẤP    24
1.2.1.    Nguyên tắc điều trị    24
1.2.2.    Chống viêm    25
1.2.3    Giảm đau    26
1.2.4    Nhóm thuốc chống thấp khớp có tác dụng chậm – DMARD’s    26
1.3.    CHẨN ĐOÁN GIAI ĐOẠN TIẾN TRIỂN CỦA BỆNH    28
1.3.1.    Thời gian cứng khớp buổi sáng    28
1.3.2.    Số khớp sưng, số khớp đau    28
1.3.3.    Xác định mức độ đau theo VAS    28
1.3.4.    Chỉ số Ritchie    29
1.4.    ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ HOẠT ĐỘNG BỆNH    30
1.4.1.    Vài nét lịch sử chỉ số hoạt động bệnh (DAS) cổ điển    30
1.4.2.    Công thức DAS 28 sử dụng tốc độ lắng máu    30
1.4.3.    Công thức DAS 28 sử dụng protein C phản ứng    33
1.4.4.    Tiêu chí đánh giá chỉ số DAS 28 trong điều trị    36
1.5.    TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ DAS 28 – CRP    37
1.5.1.    Trên thế giới    37
1.5.2.    Tại Việt Nam    40
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU    42
2.1.    ĐỊA ĐIỂM VÀ THỜI GIAN TIẾN HÀNH NGHIÊN CỨU    42
2.2.    ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU    42
2.2.1.    Tiêu chuẩn lựa chọn    42
2.2.2.    Tiêu chuẩn loại trừ    42
2.2.3.    Số lượng bệnh nhân    43
2.3.    PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU    43
2.3.1.    Loại hình nghiên cứu    43
2.3.2.    Các biến số trong nghiên cứu    43
2.3.3.    Phương pháp thu thập biến số    43
2.3.4.    Các tiêu chuẩn dung trong nghiên cứu    48
2.4.    XỬ LÝ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU    48
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU    50
3.1.    ĐẶC ĐIỂM CHUNG NHÓM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU    50
3.1.1.    Đặc điểm chung    50
3.1.11. Tuổi    50
3.1.1.3.    Thời gian mắc bệnh    51
3.1.2.    Đặc điểm lâm sàng theo chỉ số đánh giá mức độ hoạt động bệnh ở
hai thời điểm nghiên cứu trước và sau điều trị 10 ngày    52
3.1.3.    Đặc điểm xét nghiệm theo chỉ số đánh giá mức độ hoạt động bệnh
ở hai thời điểm nghiên cứu trước và sau điều trị 10 ngày    56
3.2.    ÁP DỤNG CHỈ SỐ DAS 28 – CRP VÀO XÁC ĐỊNH MỨC ĐỘ
HOẠT ĐỘNG BỆNH VIÊM KHỚP DẠNG THẤP    57
3.2.1.    DAS 28 sử dụng protein C phản ứng    57
3.2.2.    DAS 28 sử dụng tốc độ lắng máu    58
3.3.    MỨC ĐỘ CẢI THIỆN HOẠT ĐỘNG BỆNH THEO EULAR DỰA
VÀO DAS 28 – CRP VÀ DAS 28 – TĐLM    60
3.3.1.    Hiệu số DAS 28 – CRP và DAS 28 – TĐLM    60
3.3.2.    Mức độ cải thiện hoạt động bệnh theo EULAR dựa vào DAS 28 –
CRP và DAS 28 – TĐLM    61
3.3.3.    Mối liên quan CRP và TĐLM    62
3.3.4.    Mối liên quan DAS 28 – CRP và DAS 28 – TĐLM    64
3.4.    GIÁ TRỊ DAS 28 – CRP SO SÁNH VỚI DAS 28 – TĐLM VÀ CÁC
CHỈ SỐ NGHIÊN CỨU    66
3.4.1.    Mối liên quan DAS 28-CRP và DAS 28 – TĐLM với    các chỉ số 66 3.4.2 Mối liên quan DAS 28 – CRP và DAS 28 – TĐLM với TGCKBS
và Ritchie    67
Chương 4: BÀN LUẬN    71
4.1.    ĐẶC ĐIỂM CHUNG NHÓM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU    71
4.1.1.    Đặc điểm chung    71
4.1.2.    Đặc điểm lâm sàng theo chỉ số đánh giá hoạt động bệnh ở hai thời
điểm nghiên cứu trước và sau điều trị 10 ngày    73
4.1.3.    Đặc điểm xét nghiệm theo chỉ số đánh giá hoạt động    bệnh ở hai
thời điểm nghiên cứu trước và sau điều trị 10 ngày    77
4.2.    ÁP DỤNG CHỈ SỐ DAS 28 – CRP VÀO XÁC ĐỊNH MỨC ĐỘ
HOẠT ĐỘNG BỆNH VIÊM KHỚP DẠNG THẤP    78
4.2.1.    DAS 28 sử dụng protein C phản ứng    78
4.2.2.    DAS 28 sử dụng tốc độ lắng máu    79
4.3.    MỨC ĐỘ CẢI THIỆN HOẠT ĐỘNG BỆNH THEO EULAR DỰA
VÀO DAS 28 – CRP VÀ DAS 28 – TĐLM    80
4.3.1.    Hiệu số DAS 28 – CRP và DAS 28 – TĐLM    80
4.3.2.    Mức độ cải thiện hoạt động bệnh theo EULAR dựa vào DAS 28 –
CRP và DAS 28 – TĐLM    81
4.3.3.    Mối liên quan CRP và TĐLM    82
4.3.4.    Mối liên quan DAS 28 – CRP và DAS 28 – TĐLM    83
4.4.    GIÁ TRỊ CỦA DAS 28 – CRP SO SÁNH VỚI DAS 28 – TĐLM VÀ
CÁC CHỈ SỐ NGHIÊN CỨU    83
4.4.1.    Mối liên quan DAS 28 – TĐLM và DAS 28 – CRP với các chỉ số    83
4.4.2.    Mối liên quan DAS 28 – CRP và DAS 28 – TĐLM với TGCKBS
và Ritchie    85
KẾT LUẬN    87
KIẾN NGHỊ    89
TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC

Nghiên cứu áp dụng DAS 28 – CRP trong xác định mức độ hoạt động bệnh viêm khớp dạng thấp

”
Nghiên cứu áp dụng DAS 28 – CRP trong xác định mức độ hoạt động bệnh viêm khớp dạng thấp “

Nhấn Like bạn có cơ hội nhận 30.000 điểm.

Để tải tài liệu về máy.

Để tìm hiểu các phương án nạp điểm ưu việt.

IDM

( TẮT NÓ TRƯỚC KHI TẢI TÀI LIỆU )

KHI CÓ LỖI LIÊN QUAN ĐẾN NẠP VÀ TRỪ ĐIỂM, TÀI LIỆU CHỈ CÓ MỘT PHẦN XIN VUI LÒNG LIÊN HÊ BỘ PHẬN HỖ TRỢ.

NẠP

TRỪ

CHỈ CÓ MỘT PHẦN

✉

( 24/24H )

☎

( 8AM – 12PM )